KRNJA JELA i SMOLJANA bijela....

Ovaj blog pišem iz dva razloga. Jedan je odavanje počasti preminulom vladiki Nikolaju, koji je rođen u Krnjoj Jeli. Neka mu je slava. Sjećam se kako je pokojni Vladika redovno dolazio u Smoljanu na  Ilindan, kako je ostavljao utisak mudrog i tolerantnog čovjeka i kako je nailazio na razne neprijatne situacije tadašnjeg režima. Njegova ideja da sagradi crkvu u Krnjoj Jeli je naišla na žestoku osudu i naravno, ostala bez realizacije. Ilindan je za djecu predstavljao posebno radostan događaj, te smo jedva čekali da osvane taj dan i od rane zore trčali za kamionima i autima koji su pristizali. Jedne prilike je i pomenuti Vladika uspostavio sa nama djecom komunikaciju i zamoli nas da mu pomognemo odnjeti stvari do crkve. Kao nagradu, a vjerovatno i kao misionarski čin , on nam je podjelio male krstiće. Za nas je taj poklon puno značio i jedva smo dočekali da se pohvalimo šta smo dobili. E, onda su nastale muke , jer se to podiglo na nivo društveno-političkog problema i morali smo pobacati krstiće. 

"Razvoj ne zavisi toliko od pronalaženja optimalne kombinacije za postojeće resurse i faktore proizvodnje koliko od mobiliziranja i angažiranja za potrebe razvoja resursa i mogućnosti koje su skrivene, razbacane ili loše iskorištene."

Albert O. Hirschman

 

U bivšoj Jugoslaviji je centralno planiranje razvoja infrastrukture vođeno isključivo u korist sektora društvenih preduzeća. Nije postojalo investiranje u infrastrukturu za razvoj seoskih područja, a nije postojao ni poticaj za porast privatnog sektora.

Opština je bila osnovna društveno-politička zajednica, koju je glavni Titov ideolog Edvard Kardelj definisao kao "udružena društvena i ekonomska zajednica svih stanovnika i organizacija (uključujući i preduzeća) na njenom teritoriju". Opštine su bile odgovorne za sve javne funkcije na svom području. Da bi mogle efikasno obavljati svoje dužnost one su se progresivno širile od 1950ih naovamo, dok 1991 nisu dostigle prosječno 42,000 stanovnika. Poređenja radi, prosječna veličina opštine u Njemačkoj je 5,430 stanovnika, u Italiji 7,120, a u Sloveniji 10,360.

Predsjednik opštine je bio neprikosnoven na svojoj teritoriji i imao je ogromna ovlaštenja. Kakva je bila komunukacija na relaciji komitet-predsjednik zavisilo je od mnogo faktora, ali uglavnom su se jedni te isti ljudi vrtili na čelnim pozicijama, te su imali široku lepezu tolerancije i razumjevanja između drugova. 

E , tu dolazimo do drugog razloga pisanja ovog bloga. Na današnjoj proslavi slave i dana oopštine Petrovac - Drinić, zlatna plaketa dodjeljena je bivšem predsjedniku opštine Bosanski Petrovac, kao zasluge za prvo asfaltiranje puta za Drinić. U vrijeme te aktualizacije problema bile su opcije asfaltiranja puta za Kolunić i za Smoljanu, ali je tadašnji predsjednik odlučio na brzinu da neka pristigla sredstva za elementarne nepogode preusmjeri i asfaltira put za Drinić. Imovinsko-pravne odnose je rješio zavaranjem u aps nekolicine buntovnika, pa su ostali oćutali.. Kasnije je bilo mnogo polemika, pa je i on u revoltu izjavio da Kolunić nikad neće dobiti put. U Smoljanu je tih godina dolazilo "Selo veselo", popularna radijska emisija. Naš Kovrjež je za tu emisiju napisao jednu pjesmu , koja je naravno cenzurisana. Sjećam se nekoliko stihova, a bilo je nekih pet ili šest strofa:

 ................

Iz Drinića neki Novo,

sve planove vješto skovo,

odvo asfalt kući ,

vozi kola pjevajući:

"Krnja Jela i Smoljana daleka,

sa asfaltom nek malo pričeka......

Ako se neko sjeća još kojeg stiha dobro bi bilo da upotpunimo pjesmu....

Čestitamo opštini Petrovac dan i krsnu Slavu i čestitamo na završetku rekonstrukcije puta Škrakića Brdo-Drinić. 

Takođe nam nije namjera da bilko koga uvrjedimo, samo iznosimo neka sjećanja i utiske, a  vezane za protekle dane....Pozdrav.